સુરા કાહફ ગુજરાતી અનુવાદ સાથે

સુરા અલ-કાહફ (ગુફા) કુરાનનો ૧૮મો અધ્યાય છે, જે મક્કામાં નાઝીલ થયો છે. તેમાં ૧૧૦ શ્લોક છે અને તે શ્રદ્ધા, કસોટીઓ અને દૈવી શાણપણના વિષયોને સંબોધિત કરે છે.

PDF ડાઉનલોડ કરો (Download PDF) ઓનલાઈન વાંચો (Read Online) ઓડિયો સાંભળો (Listen Audio) વિડીયો જુઓ (Watch Video)
વિગતમાહિતી
સુરા નામઅલ-કાહફ (الكهف)
પ્રકરણ નંબરઅઢાર
શ્લોકોની સંખ્યાએક સો દસ
પ્રકટીકરણનું સ્થળમક્કા
જુઝ (પેરા) નંબર૧૫–૧૬ (બે અજ્જાના ભાગોને આવરી લે છે)
કી થીમ્સશ્રદ્ધાની કસોટીઓ, દૈવી રક્ષણ, નમ્રતા વિરુદ્ધ ઘમંડ, ક્ષણિક સાંસારિક જીવન, આધ્યાત્મિક સ્થિતિસ્થાપકતા
શબ્દો૧૫૯૩ (આશરે)
પત્રો૬,૪૩૫ (આશરે)
રુકુસબાર

સુરા કાહફનો ગુજરાતી અનુવાદ

الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي أَنْزَلَ عَلَىٰ عَبْدِهِ الْكِتَابَ وَلَمْ يَجْعَلْ لَهُ عِوَجًا
બધી પ્રશંસા અલ્લાહ માટે છે, જેણે પોતાના બંદા પર આ કિતાબ ઉતારી, અને તેમાં કોઈ વાંકાચૂંકાપણું ન રાખ્યું.
قَيِّمًا لِيُنْذِرَ بَأْسًا شَدِيدًا مِنْ لَدُنْهُ وَيُبَشِّرَ الْمُؤْمِنِينَ الَّذِينَ يَعْمَلُونَ الصَّالِحَاتِ أَنَّ لَهُمْ أَجْرًا حَسَنًا
સીધી-સટ્ટ, જેથી તે પોતાની તરફથી સખત યાતનાથી ડરાવે, અને મોમિનોને શુભ સમાચાર આપે, જેઓ સારાં કાર્યો કરે છે, કે તેમના માટે સુંદર બદલો છે.
مَاكِثِينَ فِيهِ أَبَدًا
જેમાં તેઓ હંમેશાં રહેશે.
وَيُنْذِرَ الَّذِينَ قَالُوا اتَّخَذَ اللَّهُ وَلَدًا
અને તેમને ચેતવણી આપે છે, જેઓ કહે છે કે અલ્લાહને સંતાન છે.
مَا لَهُمْ بِهِ مِنْ عِلْمٍ وَلَا لِآبَائِهِمْ ۚ كَبُرَتْ كَلِمَةً تَخْرُجُ مِنْ أَفْوَاهِهِمْ ۚ إِنْ يَقُولُونَ إِلَّا كَذِبًا
તેમને તેનું કોઈ જ્ઞાન નથી, અને ન તો તેમના પૂર્વજોને હતું. તેમના મોઢામાંથી નીકળતો શબ્દ કેટલી ભયાનક વાત છે! તેઓ માત્ર જૂઠું જ બોલે છે.
فَلَعَلَّكَ بَاخِعٌ نَفْسَكَ عَلَىٰ آثَارِهِمْ إِنْ لَمْ يُؤْمِنُوا بِهَٰذَا الْحَدِيثِ أَسَفًا
કદાચ તમે તેમના પાછળ દુઃખથી પોતાના જીવ ગુમાવી દેશો, જો તેઓ આ વાત પર વિશ્વાસ ન કરે તો.
إِنَّا جَعَلْنَا مَا عَلَى الْأَرْضِ زِينَةً لَهَا لِنَبْلُوَهُمْ أَيُّهُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا
નિશ્ચિતરૂપે અમે પૃથ્વી પર જે કંઈ છે, તેને તેની શોભા બનાવી છે, જેથી અમે તેમને અજમાવીએ કે તેમનામાંથી કોણ કાર્યોમાં સૌથી સારો છે.
وَإِنَّا لَجَاعِلُونَ مَا عَلَيْهَا صَعِيدًا جُرُزًا
અને નિશ્ચિતરૂપે અમે તેના પર જે કંઈ છે, તેને ઉજ્જડ મેદાન બનાવી દેવાના છીએ.
أَمْ حَسِبْتَ أَنَّ أَصْحَابَ الْكَهْفِ وَالرَّقِيمِ كَانُوا مِنْ آيَاتِنَا عَجَبًا
શું તમે વિચારો છો કે ગુફાવાળા અને શિલાલેખવાળા અમારી નિશાનીઓમાં અજાયબી હતા?
إِذْ أَوَى الْفِتْيَةُ إِلَى الْكَهْفِ فَقَالُوا رَبَّنَا آتِنَا مِنْ لَدُنْكَ رَحْمَةً وَهَيِّئْ لَنَا مِنْ أَمْرِنَا رَشَدًا
જ્યારે તે યુવાનોએ ગુફામાં આશ્રય લીધો, તો કહ્યું, “હે અમારા પાલનહાર! અમને પોતાની તરફથી દયા આપ, અને અમારા માટે અમારા કામમાં સરળતા પેદા કર.”
فَضَرَبْنَا عَلَىٰ آذَانِهِمْ فِي الْكَهْفِ سِنِينَ عَدَدًا
તો અમે તે ગુફામાં તેમના કાનો પર ઘણાં વર્ષો સુધી પડદો નાખી દીધો.
ثُمَّ بَعَثْنَاهُمْ لِنَعْلَمَ أَيُّ الْحِزْبَيْنِ أَحْصَىٰ لِمَا لَبِثُوا أَمَدًا
પછી અમે તેમને ઊભા કર્યા, જેથી અમે જાણીએ કે બંને જૂથોમાંથી કોણ તે સમયને સારી રીતે ગણી શકે છે, જેમાં તેઓ રહ્યા.
نَحْنُ نَقُصُّ عَلَيْكَ نَبَأَهُمْ بِالْحَقِّ ۚ إِنَّهُمْ فِتْيَةٌ آمَنُوا بِرَبِّهِمْ وَزِدْنَاهُمْ هُدًى
અમે તમને તેમની સાચી વાત સંભળાવીએ છીએ. નિશ્ચિતરૂપે તેઓ કેટલાક યુવાનો હતા, જેઓ પોતાના પાલનહાર પર ઈમાન લાવ્યા, અને અમે તેમને માર્ગદર્શનમાં વધારો કર્યો.
وَرَبَطْنَا عَلَىٰ قُلُوبِهِمْ إِذْ قَامُوا فَقَالُوا رَبُّنَا رَبُّ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ لَنْ نَدْعُوَ مِنْ دُونِهِ إِلَٰهًا ۖ لَقَدْ قُلْنَا إِذًا شَطَطًا
અને અમે તેમના દિલોને મજબૂત કર્યા, જ્યારે તેઓ ઊભા થયા, તો કહ્યું, “અમારા પાલનહાર આકાશો અને પૃથ્વીના પાલનહાર છે, અમે તેમને છોડીને કોઈ બીજા દેવને નહિ બોલાવીએ, જો અમે એમ કર્યું, તો અમે હદ વટાવી દીધી.”
هَٰؤُلَاءِ قَوْمُنَا اتَّخَذُوا مِنْ دُونِهِ آلِهَةً ۖ لَوْلَا يَأْتُونَ عَلَيْهِمْ بِسُلْطَانٍ بَيِّنٍ ۖ فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَىٰ عَلَى اللَّهِ كَذِبًا
“આ અમારા લોકોએ તેમને છોડીને બીજા દેવો બનાવી લીધા છે. તેઓ તેમના પર સ્પષ્ટ પ્રમાણ કેમ નથી લાવતા? તો તેનાથી વધારે અત્યાચારી કોણ છે, જે અલ્લાહ પર જૂઠું ઘડે છે?”
وَإِذِ اعْتَزَلْتُمُوهُمْ وَمَا يَعْبُدُونَ إِلَّا اللَّهَ فَأْوُوا إِلَى الْكَهْفِ يَنْشُرْ لَكُمْ رَبُّكُمْ مِنْ رَحْمَتِهِ وَيُهَيِّئْ لَكُمْ مِنْ أَمْرِكُمْ مِرْفَقًا
“અને જ્યારે તમે તેમને અને અલ્લાહ સિવાય તેઓ જે કંઈ પૂજે છે, તેને છોડી દીધું, તો ગુફામાં આશ્રય લો, તમારા પાલનહાર તમારા માટે પોતાની દયા ફેલાવશે, અને તમારા કામમાં તમારા માટે સરળતા પેદા કરશે.”
وَتَرَى ٱلشَّمْسَ إِذَا طَلَعَت تَّزَٰوَرُ عَن كَهْفِهِمْ ذَاتَ ٱلْيَمِينِ وَإِذَا غَرَبَت تَّقْرِضُهُمْ ذَاتَ ٱلشِّمَالِ وَهُمْ فِى فَجْوَةٍۢ مِّنْهُ ۚ ذَٰلِكَ مِنْ ءَايَـٰتِ ٱللَّهِ ۗ مَن يَهْدِ ٱللَّهُ فَهُوَ ٱلْمُهْتَدِ ۖ وَمَن يُضْلِلْ فَلَن تَجِدَ لَهُۥ وَلِيًّۭا مُّرْشِدًۭا
અને તમે સૂર્યને જોશો, જ્યારે તે નીકળે છે, તો તેમની ગુફાથી જમણી તરફ વળી જાય છે, અને જ્યારે તે ડૂબે છે, તો તેમની ડાબી તરફથી તેમને છોડી દે છે, અને તેઓ તેની વિશાળ જગ્યામાં છે. આ અલ્લાહની નિશાનીઓમાંથી છે. જેને અલ્લાહ માર્ગદર્શન આપે છે, તે જ માર્ગદર્શન પામે છે, અને જેને તે ભટકાવે છે, તો તમે તેના માટે કોઈ માર્ગદર્શન આપનાર મદદગાર નહિ પામો.
وَتَحْسَبُهُمْ أَيْقَاظًا وَهُمْ رُقُودٌ ۚ وَنُقَلِّبُهُمْ ذَاتَ الْيَمِينِ وَذَاتَ الشِّمَالِ ۖ وَكَلْبُهُمْ بَاسِطٌ ذِرَاعَيْهِ بِالْوَصِيدِ ۚ لَوِ اطَّلَعْتَ عَلَيْهِمْ لَوَلَّيْتَ مِنْهُمْ فِرَارًا وَلَمُلِئْتَ مِنْهُمْ رُعْبًا
અને તમે તેમને જાગતા વિચારો છો, જ્યારે કે તેઓ સૂતેલા છે, અને અમે તેમને જમણી અને ડાબી તરફ ફેરવતા રહીએ છીએ, અને તેમનો કૂતરો તેના બંને હાથ ગુફાના દરવાજા પર ફેલાવીને બેઠો છે. જો તમે તેમને જોશો, તો તેમનાથી ભાગી જશો, અને તેમનાથી ડરથી ભરાઈ જશો.
وَكَذَٰلِكَ بَعَثْنَاهُمْ لِيَتَسَاءَلُوا بَيْنَهُمْ ۚ قَالَ قَائِلٌ مِنْهُمْ كَمْ لَبِثْتُمْ ۖ قَالُوا لَبِثْنَا يَوْمًا أَوْ بَعْضَ يَوْمٍ ۚ قَالُوا رَبُّكُمْ أَعْلَمُ بِمَا لَبِثْتُمْ فَابْعَثُوا أَحَدَكُمْ بِوَرِقِكُمْ هَٰذِهِ إِلَى الْمَدِينَةِ فَلْيَنْظُرْ أَيُّهَا أَزْكَىٰ طَعَامًا فَلْيَأْتِكُمْ بِرِزْقٍ مِنْهُ وَلْيَتَلَطَّفْ وَلَا يُشْعِرَنَّ بِكُمْ أَحَدًا
અને આવી જ રીતે અમે તેમને ઊભા કર્યા, જેથી તેઓ એકબીજાને પૂછે. તેમનામાંથી એક કહેવા લાગ્યો, “તમે કેટલો સમય રહ્યા?” તેઓએ કહ્યું, “અમે એક દિવસ અથવા દિવસનો થોડો ભાગ રહ્યા.” તેઓએ કહ્યું, “તમારા પાલનહાર જ સારી રીતે જાણે છે કે તમે કેટલો સમય રહ્યા. તો તમારામાંથી કોઈને આ ચાંદીના સિક્કા આપીને શહેરમાં મોકલો, તો તે જુએ કે કયું ભોજન વધારે પવિત્ર છે, તો તેમાંથી તમારા માટે ભોજન લાવે, અને તે નમ્રતાથી વર્તે, અને કોઈને તમારી જાણ ન થવા દે.”
إِنَّهُمْ إِنْ يَظْهَرُوا عَلَيْكُمْ يَرْجُمُوكُمْ أَوْ يُعِيدُوكُمْ فِي مِلَّتِهِمْ وَلَنْ تُفْلِحُوا إِذًا أَبَدًا
“જો તેઓ તમારા વિશે જાણી જશે, તો તેઓ તમને પથ્થરોથી મારી નાખશે, અથવા તમને પોતાના ધર્મમાં પાછા લઈ જશે, અને પછી તમે ક્યારેય સફળ નહિ થાઓ.”
وَكَذَٰلِكَ أَعْثَرْنَا عَلَيْهِمْ لِيَعْلَمُوا أَنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وَأَنَّ السَّاعَةَ لَا رَيْبَ فِيهَا إِذْ يَتَنَازَعُونَ بَيْنَهُمْ أَمْرَهُمْ ۖ فَقَالُوا ابْنُوا عَلَيْهِمْ بُنْيَانًا ۖ رَبُّهُمْ أَعْلَمُ بِهِمْ ۚ قَالَ الَّذِينَ غَلَبُوا عَلَىٰ أَمْرِهِمْ لَنَتَّخِذَنَّ عَلَيْهِمْ مَسْجِدًا
અને આવી જ રીતે અમે તેમના વિશે લોકોને જાણકારી આપી, જેથી તેઓ જાણે કે અલ્લાહનું વચન સાચું છે, અને કયામત વિશે કોઈ શંકા નથી. જ્યારે તેઓ પોતાના કામ વિશે એકબીજા સાથે ઝઘડો કરી રહ્યા હતા, તો તેઓએ કહ્યું, “તેમના પર એક ઈમારત બનાવો, તેમના પાલનહાર જ તેમને સારી રીતે જાણે છે.” જેઓ તેમના કામમાં જીતી ગયા, તેઓએ કહ્યું, “અમે તેમના પર એક મસ્જિદ બનાવીશું.”
سَيَقُولُونَ ثَلَاثَةٌ رَابِعُهُمْ كَلْبُهُمْ وَيَقُولُونَ خَمْسَةٌ سَادِسُهُمْ كَلْبُهُمْ رَجْمًا بِالْغَيْبِ ۖ وَيَقُولُونَ سَبْعَةٌ وَثَامِنُهُمْ كَلْبُهُمْ ۚ قُلْ رَبِّي أَعْلَمُ بِعِدَّتِهِمْ مَا يَعْلَمُهُمْ إِلَّا قَلِيلٌ ۗ فَلَا تُمَارِ فِيهِمْ إِلَّا مِرَاءً ظَاهِرًا وَلَا تَسْتَفْتِ فِيهِمْ مِنْهُمْ أَحَدًا
કેટલાક કહેશે, “તેઓ ત્રણ હતા, અને તેમનો કૂતરો ચોથો હતો,” અને કેટલાક કહેશે, “તેઓ પાંચ હતા, અને તેમનો કૂતરો છઠ્ઠો હતો,” અજ્ઞાનમાં અનુમાન લગાવતા. અને કેટલાક કહેશે, “તેઓ સાત હતા, અને તેમનો કૂતરો આઠમો હતો.” કહો, “મારા પાલનહાર જ તેમની સંખ્યા સારી રીતે જાણે છે, તેમના વિશે થોડા જ લોકો જાણે છે.” તો તમે તેમના વિશે સ્પષ્ટ વાત સિવાય ઝઘડો ન કરો, અને તેમના વિશે કોઈને પૂછશો નહિ.
وَلَا تَقُولَنَّ لِشَيْءٍ إِنِّي فَاعِلٌ ذَٰلِكَ غَدًا
અને કોઈ પણ કામ વિશે ન કહો કે “હું આવતીકાલે આ કરીશ.”
إِلَّا أَنْ يَشَاءَ اللَّهُ ۚ وَاذْكُرْ رَبَّكَ إِذَا نَسِيتَ وَقُلْ عَسَىٰ أَنْ يَهْدِيَنِ رَبِّي لِأَقْرَبَ مِنْ هَٰذَا رَشَدًا
સિવાય કે અલ્લાહ ચાહે તો. અને જ્યારે તમે ભૂલી જાઓ, તો પોતાના પાલનહારને યાદ કરો, અને કહો, “કદાચ મારા પાલનહાર મને તેનાથી વધારે સારી રીતે માર્ગદર્શન આપે.”
وَلَبِثُوا فِي كَهْفِهِمْ ثَلَاثَ مِائَةٍ سِنِينَ وَازْدَادُوا تِسْعًا
અને તેઓ પોતાની ગુફામાં ત્રણસો વર્ષ રહ્યા, અને નવ વધાર્યા.
قُلِ اللَّهُ أَعْلَمُ بِمَا لَبِثُوا ۖ لَهُ غَيْبُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۖ أَبْصِرْ بِهِ وَأَسْمِعْ ۚ مَا لَهُمْ مِنْ دُونِهِ مِنْ وَلِيٍّ وَلَا يُشْرِكُ فِي حُكْمِهِ أَحَدًا
કહો, “અલ્લાહ જ સારી રીતે જાણે છે કે તેઓ કેટલો સમય રહ્યા. આકાશો અને પૃથ્વીનું જ્ઞાન તેમને જ છે. તે કેટલો સારો જુએ છે અને કેટલો સારો સાંભળે છે! તેમના સિવાય તેમનો કોઈ મદદગાર નથી, અને તે પોતાના હુકમમાં કોઈને ભાગીદાર નથી બનાવતો.”
وَاتْلُ مَا أُوحِيَ إِلَيْكَ مِنْ كِتَابِ رَبِّكَ ۖ لَا مُبَدِّلَ لِكَلِمَاتِهِ وَلَنْ تَجِدَ مِنْ دُونِهِ مُلْتَحَدًا
તમારા પાલનહારની કિતાબમાંથી જે તમારા પર વહી કરવામાં આવી છે, તે વાંચો, તેમના શબ્દોને બદલનાર કોઈ નથી, અને તમે તેમના સિવાય કોઈ આશ્રયસ્થાન નહિ પામો.
وَاصْبِرْ نَفْسَكَ مَعَ الَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَدَاةِ وَالْعَشِيِّ يُرِيدُونَ وَجْهَهُ ۖ وَلَا تَعْدُ عَيْنَاكَ عَنْهُمْ تُرِيدُ زِينَةَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا ۖ وَلَا تُطِعْ مَنْ أَغْفَلْنَا قَلْبَهُ عَنْ ذِكْرِنَا وَاتَّبَعَ هَوَاهُ وَكَانَ أَمْرُهُ فُرُطًا
અને તમે પોતાની જાતને તેમની સાથે રાખો, જેઓ પોતાના પાલનહારને સવાર-સાંજ પોકારે છે, તેમની પ્રસન્નતા ઇચ્છતા, અને તમારી આંખો તેમને છોડીને ન જાય, દુનિયાની શોભા ઇચ્છતા. અને તેનું પાલન ન કરો, જેનું દિલ અમે અમારી યાદથી બેદરકાર કરી દીધું છે, અને જે પોતાની ઇચ્છાઓનું પાલન કરે છે, અને જેનું કામ હદથી વધી ગયું છે.
وَقُلِ الْحَقُّ مِنْ رَبِّكُمْ ۖ فَمَنْ شَاءَ فَلْيُؤْمِنْ وَمَنْ شَاءَ فَلْيَكْفُرْ ۚ إِنَّا أَعْتَدْنَا لِلظَّالِمِينَ نَارًا أَحَاطَ بِهِمْ سُرَادِقُهَا ۚ وَإِنْ يَسْتَغِيثُوا يُغَاثُوا بِمَاءٍ كَالْمُهْلِ يَشْوِي الْوُجُوهَ ۚ بِئْسَ الشَّرَابُ وَسَاءَتْ مُرْتَفَقًا
અને કહો, “સત્ય તમારા પાલનહાર તરફથી છે, તો જે ઈચ્છે તે ઈમાન લાવે, અને જે ઈચ્છે તે ઈન્કાર કરે.” નિશ્ચિતરૂપે અમે અત્યાચારીઓ માટે એવી આગ તૈયાર કરી છે, જેની દિવાલો તેમને ઘેરી લેશે. અને જો તેઓ મદદ માટે પોકાર કરશે, તો તેમને પીગળેલા ધાતુ જેવું પાણી આપવામાં આવશે, જે તેમના ચહેરાને બાળી નાખશે. કેટલું ખરાબ પીણું છે, અને કેટલી ખરાબ જગ્યા છે!
إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ إِنَّا لَا نُضِيعُ أَجْرَ مَنْ أَحْسَنَ عَمَلًا
નિશ્ચિતરૂપે જેઓ ઈમાન લાવ્યા અને સારાં કાર્યો કર્યા, તો અમે સારાં કાર્યો કરનારાઓનો બદલો બરબાદ નથી કરતા.
أُولَٰئِكَ لَهُمْ جَنَّاتُ عَدْنٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهِمُ الْأَنْهَارُ يُحَلَّوْنَ فِيهَا مِنْ أَسَاوِرَ مِنْ ذَهَبٍ وَيَلْبَسُونَ ثِيَابًا خُضْرًا مِنْ سُنْدُسٍ وَإِسْتَبْرَقٍ مُتَّكِئِينَ فِيهَا عَلَى الْأَرَائِكِ ۚ نِعْمَ الثَّوَابُ وَحَسُنَتْ مُرْتَفَقًا
તેમના માટે હંમેશાં રહેવાના બગીચાઓ છે, જેમાં તેમની નીચે નહેરો વહે છે, તેઓ તેમાં સોનાના કંગનોથી સજ્જ થશે, અને તેઓ લીલા પાતળા અને જાડા રેશમના કપડાં પહેરશે, અને આરામદાયક આસનો પર બેસશે. કેટલો સારો બદલો છે, અને કેટલી સુંદર જગ્યા છે!
وَاضْرِبْ لَهُمْ مَثَلًا رَجُلَيْنِ جَعَلْنَا لِأَحَدِهِمَا جَنَّتَيْنِ مِنْ أَعْنَابٍ وَحَفَفْنَاهُمَا بِنَخْلٍ وَجَعَلْنَا بَيْنَهُمَا زَرْعًا
અને તેમને બે માણસોની વાત સંભળાવો, અમે તેમનામાંથી એકને દ્રાક્ષના બે બગીચાઓ આપ્યા, અને તેમને ખજૂરના વૃક્ષોથી ઘેરી લીધા, અને તેમની વચ્ચે ખેતીની જમીન રાખી.
كِلْتَا الْجَنَّتَيْنِ آتَتْ أُكُلَهَا وَلَمْ تَظْلِمْ مِنْهُ شَيْئًا ۚ وَفَجَّرْنَا خِلَالَهُمَا نَهَرًا
બંને બગીચાઓએ પોતાની ઉપજ આપી, અને તેમાં કોઈ કમી ન થઈ, અને અમે તેમની વચ્ચે એક નહેર વહેતી કરી.
وَكَانَ لَهُ ثَمَرٌ فَقَالَ لِصَاحِبِهِ وَهُوَ يُحَاوِرُهُ أَنَا أَكْثَرُ مِنْكَ مَالًا وَأَعَزُّ نَفَرًا
અને તેને ફળ મળ્યા, તો તેણે પોતાના સાથીને કહ્યું, જ્યારે તે તેની સાથે વાત કરી રહ્યો હતો, “હું તારાથી વધારે ધનવાન છું, અને મારા સાથીઓ વધારે છે.”
وَدَخَلَ جَنَّتَهُ وَهُوَ ظَالِمٌ لِنَفْسِهِ قَالَ مَا أَظُنُّ أَنْ تَبِيدَ هَٰذِهِ أَبَدًا
અને તે પોતાના પર અત્યાચાર કરતો પોતાના બગીચામાં દાખલ થયો, તેણે કહ્યું, “મને નથી લાગતું કે આ ક્યારેય બરબાદ થશે.”
وَمَا أَظُنُّ السَّاعَةَ قَائِمَةً وَلَئِنْ رُدِدْتُ إِلَىٰ رَبِّي لَأَجِدَنَّ خَيْرًا مِنْهَا مُنْقَلَبًا
“અને જો કયામત આવી ગઈ, તો મને તેનાથી વધારે સારી જગ્યા મળશે.”
قَالَ لَهُ صَاحِبُهُ وَهُوَ يُحَاوِرُهُ أَكَفَرْتَ بِالَّذِي خَلَقَكَ مِنْ تُرَابٍ ثُمَّ مِنْ نُطْفَةٍ ثُمَّ سَوَّاكَ رَجُلًا
તેના સાથીએ તેને કહ્યું, જ્યારે તે તેની સાથે વાત કરી રહ્યો હતો, “શું તું તેનો ઈન્કાર કરે છે, જેણે તને માટીમાંથી બનાવ્યો, પછી વીર્યના ટીપાંમાંથી, પછી તને માણસ બનાવ્યો?”
لَٰكِنَّا هُوَ اللَّهُ رَبِّي وَلَا أُشْرِكُ بِرَبِّي أَحَدًا
“પરંતુ અલ્લાહ જ મારો પાલનહાર છે, અને હું મારા પાલનહાર સાથે કોઈને ભાગીદાર નથી બનાવતો.”
وَلَوْلَا إِذْ دَخَلْتَ جَنَّتَكَ قُلْتَ مَا شَاءَ اللَّهُ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ ۚ إِنْ تَرَنِ أَنَا أَقَلَّ مِنْكَ مَالًا وَوَلَدًا
“અને જ્યારે તું પોતાના બગીચામાં દાખલ થયો, તો તે કેમ ન કહ્યું, ‘અલ્લાહ જે ચાહે છે, તે જ થાય છે, અલ્લાહ સિવાય કોઈ શક્તિ નથી.’ જો તું મને પોતાનાથી ઓછો ધનવાન અને ઓછાં સંતાનોવાળો જુએ છે, તો.”
فَعَسَىٰ رَبِّي أَنْ يُؤْتِيَنِ خَيْرًا مِنْ جَنَّتِكَ وَيُرْسِلَ عَلَيْهَا حُسْبَانًا مِنَ السَّمَاءِ فَتُصْبِحَ صَعِيدًا زَلَقًا
“તો કદાચ મારો પાલનહાર મને તારા બગીચાથી વધારે સારું આપે, અને તેના પર આકાશમાંથી આફત મોકલે, તો તે ઉજ્જડ મેદાન બની જાય.”
أَوْ يُصْبِحَ مَاؤُهَا غَوْرًا فَلَنْ تَسْتَطِيعَ لَهُ طَلَبًا
“અથવા તેનું પાણી જમીનમાં ઊતરી જાય, તો તું તેને શોધી ન શકે.”
وَأُحِيطَ بِثَمَرِهِ فَأَصْبَحَ يُقَلِّبُ كَفَّيْهِ عَلَىٰ مَا أَنْفَقَ فِيهَا وَهِيَ خَاوِيَةٌ عَلَىٰ عُرُوشِهَا وَيَقُولُ يَا لَيْتَنِي لَمْ أُشْرِكْ بِرَبِّي أَحَدًا
અને તેના ફળો બરબાદ થઈ ગયા, તો તે પોતાના હાથ ઘસતો રહી ગયો, જે તેણે તેના પર ખર્ચ કર્યો હતો, જ્યારે કે તે પોતાની છત પર પડેલો હતો, અને તે કહેતો હતો, “જો મેં મારા પાલનહાર સાથે કોઈને ભાગીદાર ન બનાવ્યો હોત!”
وَلَمْ تَكُنْ لَهُ فِئَةٌ يَنْصُرُونَهُ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَمَا كَانَ مُنْتَصِرًا
અને તેને અલ્લાહ સિવાય કોઈ મદદ કરનાર ન મળ્યો, અને તે પોતાને પણ બચાવી ન શક્યો.
هُنَالِكَ الْوَلَايَةُ لِلَّهِ الْحَقِّ ۚ هُوَ خَيْرٌ ثَوَابًا وَخَيْرٌ عُقْبًا
અહીં મદદ સાચા અલ્લાહની જ છે. તે જ સૌથી સારો બદલો આપનાર છે, અને તે જ સૌથી સારું પરિણામ આપનાર છે.
وَاضْرِبْ لَهُمْ مَثَلَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا كَمَاءٍ أَنْزَلْنَاهُ مِنَ السَّمَاءِ فَاخْتَلَطَ بِهِ نَبَاتُ الْأَرْضِ فَأَصْبَحَ هَشِيمًا تَذْرُوهُ الرِّيَاحُ ۗ وَكَانَ اللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ مُقْتَدِرًا
અને તેમને દુનિયાના જીવનનું ઉદાહરણ આપો, તે પાણી જેવું છે, જે અમે આકાશમાંથી વરસાવ્યું, તો તેનાથી જમીનની વનસ્પતિ ભેગી થઈ ગઈ, પછી તે સૂકા ઘાસ જેવી થઈ ગઈ, જેને પવન ઉડાડી દે છે. અને અલ્લાહ દરેક વસ્તુ પર શક્તિ ધરાવે છે.
الْمَالُ وَالْبَنُونَ زِينَةُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا ۖ وَالْبَاقِيَاتُ الصَّالِحَاتُ خَيْرٌ عِنْدَ رَبِّكَ ثَوَابًا وَخَيْرٌ أَمَلًا
ધન અને સંતાન દુનિયાના જીવનની શોભા છે, અને હંમેશાં રહેનારાં સારાં કાર્યો તમારા પાલનહારની પાસે વધારે સારાં અને વધારે આશાસ્પદ છે.
وَيَوْمَ نُسَيِّرُ الْجِبَالَ وَتَرَى الْأَرْضَ بَارِزَةً وَحَشَرْنَاهُمْ فَلَمْ نُغَادِرْ مِنْهُمْ أَحَدًا
અને તે દિવસ યાદ કરો, જ્યારે અમે પર્વતોને ચલાવીશું, અને તમે જમીનને મેદાન જોશો, અને અમે તેમને ભેગા કરીશું, તો અમે તેમનામાંથી કોઈને નહિ છોડીએ.
وَعُرِضُوا عَلَىٰ رَبِّكَ صَفًّا لَقَدْ جِئْتُمُونَا كَمَا خَلَقْنَاكُمْ أَوَّلَ مَرَّةٍ ۚ بَلْ زَعَمْتُمْ أَلَّنْ نَجْعَلَ لَكُمْ مَوْعِدًا
અને તેઓ તમારા પાલનહારની સામે હરોળમાં રજૂ થશે, “જેમ અમે તમને પહેલીવાર બનાવ્યા હતા, તેમ તમે અમારી પાસે આવ્યા છો, પરંતુ તમે વિચાર્યું હતું કે અમે તમારા માટે કોઈ વાયદો નહિ કરીએ.”
وَوُضِعَ الْكِتَابُ فَتَرَى الْمُجْرِمِينَ مُشْفِقِينَ مِمَّا فِيهِ وَيَقُولُونَ يَا وَيْلَتَنَا مَالِ هَٰذَا الْكِتَابِ لَا يُغَادِرُ صَغِيرَةً وَلَا كَبِيرَةً إِلَّا أَحْصَاهَا ۚ وَوَجَدُوا مَا عَمِلُوا حَاضِرًا ۗ وَلَا يَظْلِمُ رَبُّكَ أَحَدًا
અને કિતાબ રાખવામાં આવશે, તો તમે અપરાધીઓને તેનાથી ડરતા જોશો, જે તેમાં છે, અને તેઓ કહેશે, “અરે અમારી ખરાબી! આ કેવી કિતાબ છે, જેણે નાની કે મોટી કોઈ વાત બાકી નથી રાખી, પરંતુ તેને ગણી લીધી છે!” અને તેઓએ જે કંઈ કર્યું હતું, તે તેમની સામે હાજર જોશે, અને તમારો પાલનહાર કોઈના પર અત્યાચાર નહિ કરે.
وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلَائِكَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِيسَ كَانَ مِنَ الْجِنِّ فَفَسَقَ عَنْ أَمْرِ رَبِّهِ ۗ أَفَتَتَّخِذُونَهُ وَذُرِّيَّتَهُ أَوْلِيَاءَ مِنْ دُونِي وَهُمْ لَكُمْ عَدُوٌّ ۚ بِئْسَ لِلظَّالِمِينَ بَدَلًا
અને જ્યારે અમે ફરિશ્તાઓને કહ્યું, “આદમને સિજદો કરો,” તો તેઓએ સિજદો કર્યો, પરંતુ ઇબ્લીસે ન કર્યો, તે જિન્નોમાંથી હતો, તો તેણે પોતાના પાલનહારના હુકમની અવગણના કરી. શું તમે તેને અને તેના સંતાનને મારા સિવાય મદદગાર બનાવો છો, જ્યારે કે તેઓ તમારા દુશ્મનો છે? અત્યાચારીઓ માટે કેટલો ખરાબ બદલો છે!
مَا أَشْهَدْتُهُمْ خَلْقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَلَا خَلْقَ أَنْفُسِهِمْ وَمَا كُنْتُ مُتَّخِذَ الْمُضِلِّينَ عَضُدًا
મેં તેમને આકાશો અને પૃથ્વીના સર્જનમાં સાક્ષી ન બનાવ્યા, અને ન તો તેમના પોતાના સર્જનમાં, અને હું ભટકાડનારાઓને મદદગાર નથી બનાવતો.
وَيَوْمَ يَقُولُ نَادُوا شُرَكَائِيَ الَّذِينَ زَعَمْتُمْ فَدَعَوْهُمْ فَلَمْ يَسْتَجِيبُوا لَهُمْ وَجَعَلْنَا بَيْنَهُمْ مَوْبِقًا
અને તે દિવસ યાદ કરો, જ્યારે તે કહેશે, “મારા ભાગીદારોને બોલાવો, જેમને તમે માનતા હતા,” તો તેઓ તેમને બોલાવશે, પરંતુ તેઓ તેમને જવાબ નહિ આપે, અને અમે તેમની વચ્ચે વિનાશની જગ્યા બનાવીશું.
وَرَأَى الْمُجْرِمُونَ النَّارَ فَظَنُّوا أَنَّهُمْ مُوَاقِعُوهَا وَلَمْ يَجِدُوا عَنْهَا مَصْرِفًا
અને અપરાધીઓ આગ જોશે, તો તેઓ જાણશે કે તેઓ તેમાં પડવાના છે, અને તેઓ તેનાથી બચવાનો કોઈ રસ્તો નહિ પામે.
وَلَقَدْ صَرَّفْنَا فِي هَٰذَا الْقُرْآنِ لِلنَّاسِ مِنْ كُلِّ مَثَلٍ ۚ وَكَانَ الْإِنْسَانُ أَكْثَرَ شَيْءٍ جَدَلًا
અને અમે આ કુર્આનમાં લોકો માટે દરેક પ્રકારના ઉદાહરણો સમજાવ્યા છે, પરંતુ માણસ સૌથી વધારે ઝઘડો કરનાર છે.
وَمَا مَنَعَ النَّاسَ أَنْ يُؤْمِنُوا إِذْ جَاءَهُمُ الْهُدَىٰ وَيَسْتَغْفِرُوا رَبَّهُمْ إِلَّا أَنْ تَأْتِيَهُمْ سُنَّةُ الْأَوَّلِينَ أَوْ يَأْتِيَهُمُ الْعَذَابُ قُبُلًا
અને જ્યારે તેમની પાસે માર્ગદર્શન આવ્યું, તો તેમને ઈમાન લાવવાથી અને પોતાના પાલનહારથી માફી માંગવાથી શું રોક્યું, સિવાય કે તેમના પર પહેલાંના લોકોનો માર્ગ આવી જાય, અથવા તેમના પર સજા સામે આવી જાય?
وَمَا نُرْسِلُ الْمُرْسَلِينَ إِلَّا مُبَشِّرِينَ وَمُنْذِرِينَ ۚ وَيُجَادِلُ الَّذِينَ كَفَرُوا بِالْبَاطِلِ لِيُدْحِضُوا بِهِ الْحَقَّ ۖ وَاتَّخَذُوا آيَاتِي وَمَا أُنْذِرُوا هُزُوًا
અને અમે રસૂલોને માત્ર શુભ સમાચાર આપનાર અને ચેતવણી આપનાર બનાવીને મોકલીએ છીએ, અને ઈન્કાર કરનારાઓ ખોટા સાથે ઝઘડો કરે છે, જેથી તેનાથી સત્યને હરાવી દે, અને તેઓ મારી નિશાનીઓ અને જેની તેમને ચેતવણી આપવામાં આવી છે, તેની મજાક ઉડાવે છે.
وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ ذُكِّرَ بِآيَاتِ رَبِّهِ فَأَعْرَضَ عَنْهَا وَنَسِيَ مَا قَدَّمَتْ يَدَاهُ ۚ إِنَّا جَعَلْنَا عَلَىٰ قُلُوبِهِمْ أَكِنَّةً أَنْ يَفْقَهُوهُ وَفِي آذَانِهِمْ وَقْرًا ۖ وَإِنْ تَدْعُهُمْ إِلَى الْهُدَىٰ فَلَنْ يَهْتَدُوا إِذًا أَبَدًا
અને તેનાથી વધારે અત્યાચારી કોણ છે, જેને પોતાના પાલનહારની નિશાનીઓથી યાદ કરાવવામાં આવે, તો તે તેનાથી મોઢું ફેરવી લે, અને જે તેના હાથોએ મોકલ્યું છે, તેને ભૂલી જાય? અમે તેમના દિલો પર પડદા નાખી દીધા છે, જેથી તેઓ તેને ન સમજે, અને તેમના કાનોમાં ભાર નાખી દીધો છે. અને જો તમે તેમને માર્ગદર્શન તરફ બોલાવશો, તો પણ તેઓ ક્યારેય માર્ગદર્શન નહિ પામે.
وَرَبُّكَ الْغَفُورُ ذُو الرَّحْمَةِ ۖ لَوْ يُؤَاخِذُهُمْ بِمَا كَسَبُوا لَعَجَّلَ لَهُمُ الْعَذَابَ ۚ بَلْ لَهُمْ مَوْعِدٌ لَنْ يَجِدُوا مِنْ دُونِهِ مَوْئِلًا
અને તમારો પાલનહાર માફ કરનાર, દયા કરનાર છે. જો તે તેમને તેમનાં કર્મો માટે પકડતો, તો તે તેમના પર સજા જલ્દી લાવી દેતો, પરંતુ તેમના માટે એક વાયદો છે, જેનાથી તેઓ બચવાનો કોઈ રસ્તો નહિ પામે.
وَتِلْكَ الْقُرَىٰ أَهْلَكْنَاهُمْ لَمَّا ظَلَمُوا وَجَعَلْنَا لِمَهْلِكِهِمْ مَوْعِدًا
અને તે વસ્તીઓ, જ્યારે તેઓએ અત્યાચાર કર્યો, તો અમે તેમને બરબાદ કરી દીધા, અને અમે તેમની બરબાદી માટે એક વાયદો નક્કી કર્યો હતો.
وَإِذْ قَالَ مُوسَىٰ لِفَتَاهُ لَا أَبْرَحُ حَتَّىٰ أَبْلُغَ مَجْمَعَ الْبَحْرَيْنِ أَوْ أَمْضِيَ حُقُبًا
અને જ્યારે મૂસાએ પોતાના સાથીને કહ્યું, “હું ત્યાં સુધી નહિ અટકીશ, જ્યાં સુધી હું બે દરિયાઓના મિલન સ્થળ પર ન પહોંચી જાઉં, અથવા હું વર્ષો સુધી ચાલતો રહું.”
فَلَمَّا بَلَغَا مَجْمَعَ بَيْنِهِمَا نَسِيَا حُوتَهُمَا فَاتَّخَذَ سَبِيلَهُ فِي الْبَحْرِ سَرَبًا
તો જ્યારે તેઓ બે દરિયાઓના મિલન સ્થળ પર પહોંચ્યા, તો તેઓ પોતાની માછલી ભૂલી ગયા, તો તેણે દરિયામાં પોતાનો રસ્તો સુરંગની જેમ બનાવી લીધો.
فَلَمَّا جَاوَزَا قَالَ لِفَتَاهُ آتِنَا غَدَاءَنَا لَقَدْ لَقِينَا مِنْ سَفَرِنَا هَٰذَا نَصَبًا
તો જ્યારે તેઓ આગળ નીકળી ગયા, તો તેણે પોતાના સાથીને કહ્યું, “અમારું ભોજન લાવો, નિશ્ચિતરૂપે અમે આ મુસાફરીમાં થાકી ગયા છીએ.”
قَالَ أَرَأَيْتَ إِذْ أَوَيْنَا إِلَى الصَّخْرَةِ فَإِنِّي نَسِيتُ الْحُوتَ وَمَا أَنْسَانِيهُ إِلَّا الشَّيْطَانُ أَنْ أَذْكُرَهُ ۚ وَاتَّخَذَ سَبِيلَهُ فِي الْبَحْرِ عَجَبًا
તેણે કહ્યું, “શું તમે જોયું, જ્યારે અમે તે ખડક પાસે આરામ કર્યો, તો હું માછલી ભૂલી ગયો, અને શેતાન સિવાય કોઈએ મને તેને યાદ રાખવાથી ભૂલાવી દીધું, અને તેણે દરિયામાં અજાયબીભર્યો રસ્તો બનાવી લીધો.”
قَالَ ذَٰلِكَ مَا كُنَّا نَبْغِ ۚ فَارْتَدَّا عَلَىٰ آثَارِهِمَا قَصَصًا
તેણે કહ્યું, “આ જ તો અમે ઇચ્છતા હતા,” તો તેઓ પોતાના પગલાંના નિશાન જોતા પાછા ફર્યા.
فَوَجَدَا عَبْدًا مِنْ عِبَادِنَا آتَيْنَاهُ رَحْمَةً مِنْ عِنْدِنَا وَعَلَّمْنَاهُ مِنْ لَدُنَّا عِلْمًا
તો તેઓએ અમારા બંદાઓમાંથી એક બંદો જોયો, જેને અમે પોતાની તરફથી દયા આપી હતી, અને અમે તેને પોતાની તરફથી જ્ઞાન આપ્યું હતું.
قَالَ لَهُ مُوسَىٰ هَلْ أَتَّبِعُكَ عَلَىٰ أَنْ تُعَلِّمَنِ مِمَّا عُلِّمْتَ رُشْدًا
મૂસાએ તેને કહ્યું, “શું હું તમારું પાલન કરી શકું, જેથી તમે મને તે જ્ઞાનમાંથી શીખવો, જે તમને શીખવવામાં આવ્યું છે?”
قَالَ إِنَّكَ لَنْ تَسْتَطِيعَ مَعِيَ صَبْرًا
તેણે કહ્યું, “તમે મારી સાથે ધીરજ નહિ રાખી શકો.”
وَكَيْفَ تَصْبِرُ عَلَىٰ مَا لَمْ تُحِطْ بِهِ خُبْرًا
“અને તમે કેવી રીતે ધીરજ રાખશો, જેનું તમને જ્ઞાન નથી?”
قَالَ سَتَجِدُنِي إِنْ شَاءَ اللَّهُ صَابِرًا وَلَا أَعْصِي لَكَ أَمْرًا
તેણે કહ્યું, “જો અલ્લાહ ચાહે, તો તમે મને ધીરજવાન જોશો, અને હું તમારો કોઈ હુકમ નહિ તોડું.”
قَالَ فَإِنِ اتَّبَعْتَنِي فَلَا تَسْأَلْنِي عَنْ شَيْءٍ حَتَّىٰ أُحْدِثَ لَكَ مِنْهُ ذِكْرًا
તેણે કહ્યું, “જો તમે મારું પાલન કરો, તો મને કોઈ વાત ન પૂછશો, જ્યાં સુધી હું તમને તેના વિશે ન કહું.”
فَانْطَلَقَا حَتَّىٰ إِذَا رَكِبَا فِي السَّفِينَةِ خَرَقَهَا ۖ قَالَ أَخَرَقْتَهَا لِتُغْرِقَ أَهْلَهَا لَقَدْ جِئْتَ شَيْئًا إِمْرًا
તો તેઓ બંને ચાલ્યા, અહીં સુધી કે જ્યારે તેઓ હોડીમાં સવાર થયા, તો તેણે તેમાં કાણું પાડ્યું. મૂસાએ કહ્યું, “શું તમે તેમાં કાણું પાડ્યું, જેથી તમે તેના સવારને ડુબાડી દો? તમે ખરેખર ખરાબ કામ કર્યું છે!”
قَالَ أَلَمْ أَقُلْ إِنَّكَ لَنْ تَسْتَطِيعَ مَعِيَ صَبْرًا
તેણે કહ્યું, “શું મેં તમને ન કહ્યું હતું કે તમે મારી સાથે ધીરજ નહિ રાખી શકો?”
قَالَ لَا تُؤَاخِذْنِي بِمَا نَسِيتُ وَلَا تُرْهِقْنِي مِنْ أَمْرِي عُسْرًا
મૂસાએ કહ્યું, “તમે મને ભૂલ માટે ન પકડશો, અને મારા કામમાં મારા પર મુશ્કેલી ન નાખશો.”
فَانْطَلَقَا حَتَّىٰ إِذَا لَقِيَا غُلَامًا فَقَتَلَهُ قَالَ أَقَتَلْتَ نَفْسًا زَكِيَّةً بِغَيْرِ نَفْسٍ لَقَدْ جِئْتَ شَيْئًا نُكْرًا
તો તેઓ બંને ચાલ્યા, અહીં સુધી કે જ્યારે તેઓ એક છોકરાને મળ્યા, તો તેણે તેને મારી નાખ્યો. મૂસાએ કહ્યું, “શું તમે નિર્દોષ જીવને મારી નાખ્યો, જ્યારે કે તેણે કોઈને નથી માર્યો? તમે ખરેખર ખરાબ કામ કર્યું છે!”
قَالَ أَلَمْ أَقُلْ لَكَ إِنَّكَ لَنْ تَسْتَطِيعَ مَعِيَ صَبْرًا
તેણે કહ્યું, “શું મેં તમને ન કહ્યું હતું કે તમે મારી સાથે ધીરજ નહિ રાખી શકો?”
قَالَ إِنْ سَأَلْتُكَ عَنْ شَيْءٍ بَعْدَهَا فَلَا تُصَاحِبْنِي ۖ قَدْ بَلَغْتَ مِنْ لَدُنِّي عُذْرًا
મૂસાએ કહ્યું, “જો હું તમને આ પછી કોઈ વાત પૂછું, તો તમે મને પોતાની સાથે ન રાખશો, તમે મારી પાસેથી માફી મેળવી લીધી છે.”
فَانْطَلَقَا حَتَّىٰ إِذَا أَتَيَا أَهْلَ قَرْيَةٍ اسْتَطْعَمَا أَهْلَهَا فَأَبَوْا أَنْ يُضَيِّفُوهُمَا فَوَجَدَا فِيهَا جِدَارًا يُرِيدُ أَنْ يَنْقَضَّ فَأَقَامَهُ ۖ قَالَ لَوْ شِئْتَ لَاتَّخَذْتَ عَلَيْهِ أَجْرًا
તો તેઓ બંને ચાલ્યા, અહીં સુધી કે જ્યારે તેઓ એક ગામના લોકો પાસે પહોંચ્યા, તો તેઓએ તેમનાથી ભોજન માંગ્યું, પરંતુ તેઓએ તેમનો મહેમાન સત્કાર કરવાનો ઇન્કાર કર્યો. તો તેઓએ ત્યાં એક દિવાલ જોઈ, જે પડવાની હતી, તો તેણે તેને સીધી કરી દીધી. મૂસાએ કહ્યું, “જો તમે ઇચ્છો, તો તમે તેના પર મહેનતાણું લઈ શકો છો.”
قَالَ هَٰذَا فِرَاقُ بَيْنِي وَبَيْنِكَ ۚ سَأُنَبِّئُكَ بِتَأْوِيلِ مَا لَمْ تَسْتَطِعْ عَلَيْهِ صَبْرًا
તેણે કહ્યું, “આ મારા અને તમારા વચ્ચે અલગ થવાનો સમય છે, હું તમને તે વાતની હકીકત જણાવીશ, જેના પર તમે ધીરજ ન રાખી શક્યા.”
أَمَّا السَّفِينَةُ فَكَانَتْ لِمَسَاكِينَ يَعْمَلُونَ فِي الْبَحْرِ فَأَرَدْتُ أَنْ أَعِيبَهَا وَكَانَ وَرَاءَهُمْ مَلِكٌ يَأْخُذُ كُلَّ سَفِينَةٍ غَصْبًا
“હોડીની વાત એ છે કે તે દરિયામાં કામ કરનારા ગરીબ લોકોની હતી, તો મેં તેમાં કાણું પાડવા ઇચ્છ્યું, કારણ કે તેમની પાછળ એક રાજા હતો, જે દરેક સારી હોડી જપ્ત કરતો હતો.”
وَأَمَّا الْغُلَامُ فَكَانَ أَبَوَاهُ مُؤْمِنَيْنِ فَخَشِينَا أَنْ يُرْهِقَهُمَا طُغْيَانًا وَكُفْرًا
“અને છોકરાની વાત એ છે કે તેના માતા-પિતા ઈમાનવાળા હતા, તો અમે ડર્યા કે તે તેમને હદ વટાવવામાં અને ઈન્કારમાં ફસાવી દેશે.”
فَأَرَدْنَا أَنْ يُبْدِلَهُمَا رَبُّهُمَا خَيْرًا مِنْهُ زَكَاةً وَأَقْرَبَ رُحْمًا
“તો અમે ઇચ્છ્યું કે તેમનો પાલનહાર તેમને તેનાથી વધારે સારો બદલો આપે, જે પવિત્રતામાં અને દયામાં વધારે નજીક હોય.”
وَأَمَّا الْجِدَارُ فَكَانَ لِغُلَامَيْنِ يَتِيمَيْنِ فِي الْمَدِينَةِ وَكَانَ تَحْتَهُ كَنْزٌ لَهُمَا وَكَانَ أَبُوهُمَا صَالِحًا فَأَرَادَ رَبُّكَ أَنْ يَبْلُغَا أَشُدَّهُمَا وَيَسْتَخْرِجَا كَنْزَهُمَا رَحْمَةً مِنْ رَبِّكَ ۚ وَمَا فَعَلْتُهُ عَنْ أَمْرِي ۚ ذَٰلِكَ تَأْوِيلُ مَا لَمْ تَسْطِعْ عَلَيْهِ صَبْرًا
“અને દિવાલની વાત એ છે કે તે શહેરના બે અનાથ છોકરાઓની હતી, અને તેની નીચે તેમનો ખજાનો હતો, અને તેમનો પિતા સારો માણસ હતો, તો તમારા પાલનહાર ઇચ્છતા હતા કે તેઓ પોતાની યુવાનીમાં પહોંચે અને પોતાનો ખજાનો કાઢે, તમારા પાલનહારની દયાથી. અને મેં આ પોતાની મરજીથી નથી કર્યું. આ તે વાતની હકીકત છે, જેના પર તમે ધીરજ ન રાખી શક્યા.”
وَيَسْأَلُونَكَ عَنْ ذِي الْقَرْنَيْنِ ۖ قُلْ سَأَتْلُو عَلَيْكُمْ مِنْهُ ذِكْرًا
અને તેઓ તમને ઝુલ-કરનૈન વિશે પૂછે છે. કહો, “હું તમને તેમની વાત સંભળાવીશ.”
إِنَّا مَكَّنَّا لَهُ فِي الْأَرْضِ وَآتَيْنَاهُ مِنْ كُلِّ شَيْءٍ سَبَبًا
નિશ્ચિતરૂપે અમે તેમને જમીન પર શક્તિ આપી હતી, અને અમે તેમને દરેક વસ્તુનો રસ્તો આપ્યો હતો.
فَأَتْبَعَ سَبَبًا
તો તેણે એક રસ્તાનું પાલન કર્યું.
حَتَّىٰ إِذَا بَلَغَ مَغْرِبَ الشَّمْسِ وَجَدَهَا تَغْرُبُ فِي عَيْنٍ حَمِئَةٍ وَوَجَدَ عِنْدَهَا قَوْمًا ۗ قُلْنَا يَا ذَا الْقَرْنَيْنِ إِمَّا أَنْ تُعَذِّبَ وَإِمَّا أَنْ تَتَّخِذَ فِيهِمْ حُسْنًا
અહીં સુધી કે જ્યારે તે સૂર્ય ડૂબવાની જગ્યા પર પહોંચ્યો, તો તેણે તેને કાદવવાળા પાણીમાં ડૂબતો જોયો, અને તેણે તેની પાસે એક કોમ જોઈ. અમે કહ્યું, “હે ઝુલ-કરનૈન! તમે તેમને સજા આપી શકો છો, અથવા તેમની સાથે સારું વર્તન કરી શકો છો.”
قَالَ أَمَّا مَنْ ظَلَمَ فَسَوْفَ نُعَذِّبُهُ ثُمَّ يُرَدُّ إِلَىٰ رَبِّهِ فَيُعَذِّبُهُ عَذَابًا نُكْرًا
તેણે કહ્યું, “જે અત્યાચાર કરે છે, અમે તેને સજા આપીશું, પછી તે પોતાના પાલનહાર પાસે પાછો ફરશે, તો તે તેને સખત સજા આપશે.”
وَأَمَّا مَنْ آمَنَ وَعَمِلَ صَالِحًا فَلَهُ جَزَاءً الْحُسْنَىٰ ۖ وَسَنَقُولُ لَهُ مِنْ أَمْرِنَا يُسْرًا
“અને જે ઈમાન લાવે છે અને સારાં કાર્યો કરે છે, તો તેને સારો બદલો મળશે, અને અમે તેને પોતાના કામમાં સરળતા આપીશું.”
ثُمَّ أَتْبَعَ سَبَبًا
પછી તેણે એક રસ્તાનું પાલન કર્યું.
حَتَّىٰ إِذَا بَلَغَ مَطْلِعَ الشَّمْسِ وَجَدَهَا تَطْلُعُ عَلَىٰ قَوْمٍ لَمْ نَجْعَلْ لَهُمْ مِنْ دُونِهَا سِتْرًا
અહીં સુધી કે જ્યારે તે સૂર્ય નીકળવાની જગ્યા પર પહોંચ્યો, તો તેણે તેને એવા લોકો પર નીકળતો જોયો, જેમને અમે તેનાથી કોઈ રક્ષણ ન આપ્યું હતું.
كَذَٰلِكَ وَقَدْ أَحَطْنَا بِمَا لَدَيْهِ خُبْرًا
આવી જ રીતે, અને અમે તેને જે કંઈ હતું, તેની જાણ હતી.
ثُمَّ أَتْبَعَ سَبَبًا
પછી તેણે એક રસ્તાનું પાલન કર્યું.
حَتَّىٰ إِذَا بَلَغَ بَيْنَ السَّدَّيْنِ وَجَدَ مِنْ دُونِهِمَا قَوْمًا لَا يَكَادُونَ يَفْقَهُونَ قَوْلًا
અહીં સુધી કે જ્યારે તે બે પર્વતો વચ્ચે પહોંચ્યો, તો તેણે તેમની પાસે એક કોમ જોઈ, જે કોઈ વાત ન સમજી શકતી હતી.
قَالُوا يَا ذَا الْقَرْنَيْنِ إِنَّ يَأْجُوجَ وَمَأْجُوجَ مُفْسِدُونَ فِي الْأَرْضِ فَهَلْ نَجْعَلُ لَكَ خَرْجًا عَلَىٰ أَنْ تَجْعَلَ بَيْنَنَا وَبَيْنَهُمْ سَدًّا
તેઓએ કહ્યું, “હે ઝુલ-કરનૈન! યાજુજ અને માજુજ જમીન પર ફસાદ ફેલાવે છે, તો શું અમે તમને ખર્ચ આપીએ, જેથી તમે અમારી અને તેમની વચ્ચે એક દિવાલ બનાવી દો?”
قَالَ مَا مَكَّنِّي فِيهِ رَبِّي خَيْرٌ فَأَعِينُونِي بِقُوَّةٍ أَجْعَلْ بَيْنَكُمْ وَبَيْنَهُمْ رَدْمًا
તેણે કહ્યું, “મારા પાલનહારે મને જે આપ્યું છે, તે વધારે સારું છે, તો તમે મને પોતાની શક્તિથી મદદ કરો, હું તમારી અને તેમની વચ્ચે એક દિવાલ બનાવી દઈશ.”
آتُونِي زُبَرَ الْحَدِيدِ ۖ حَتَّىٰ إِذَا سَاوَىٰ بَيْنَ الصَّدَفَيْنِ قَالَ انْفُخُوا ۖ حَتَّىٰ إِذَا جَعَلَهُ نَارًا قَالَ آتُونِي أُفْرِغْ عَلَيْهِ قِطْرًا
“તમે મને લોખંડના ટુકડા લાવી આપો,” અહીં સુધી કે જ્યારે તેણે બંને પર્વતો વચ્ચેની જગ્યાને બરાબર કરી દીધી, તો તેણે કહ્યું, “તમે ફૂંકો મારો,” અહીં સુધી કે જ્યારે તેણે તેને આગ બનાવી દીધી, તો તેણે કહ્યું, “તમે મને પીગળેલું તાંબું લાવી આપો, હું તેના પર રેડી દઉં.”
فَمَا اسْطَاعُوا أَنْ يَظْهَرُوهُ وَمَا اسْتَطَاعُوا لَهُ نَقْبًا
તો તેઓ તેને ચઢી ન શક્યા, અને તેઓ તેને તોડી ન શક્યા.
قَالَ هَٰذَا رَحْمَةٌ مِنْ رَبِّي ۖ فَإِذَا جَاءَ وَعْدُ رَبِّي جَعَلَهُ دَكَّاءَ ۖ وَكَانَ وَعْدُ رَبِّي حَقًّا
તેણે કહ્યું, “આ મારા પાલનહારની દયા છે, પરંતુ જ્યારે મારા પાલનહારનો વાયદો આવશે, તો તે તેને જમીનદોસ્ત કરી દેશે, અને મારા પાલનહારનો વાયદો સાચો છે.”
وَتَرَكْنَا بَعْضَهُمْ يَوْمَئِذٍ يَمُوجُ فِي بَعْضٍ ۖ وَنُفِخَ فِي الصُّورِ فَجَمَعْنَاهُمْ جَمْعًا
અને તે દિવસે અમે તેમને એકબીજામાં લહેરાતા છોડી દઈશું, અને સૂર ફૂંકવામાં આવશે, તો અમે તેમને બધાને ભેગા કરીશું.
وَعَرَضْنَا جَهَنَّمَ يَوْمَئِذٍ لِلْكَافِرِينَ عَرْضًا
અને તે દિવસે અમે જહન્નમને ઇન્કાર કરનારાઓ સામે રજૂ કરીશું.
الَّذِينَ كَانَتْ أَعْيُنُهُمْ فِي غِطَاءٍ عَنْ ذِكْرِي وَكَانُوا لَا يَسْتَطِيعُونَ سَمْعًا
જેઓ મારી નિશાનીઓથી આંધળા હતા, અને તેઓ સાંભળી પણ ન શકતા હતા.
أَفَحَسِبَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَنْ يَتَّخِذُوا عِبَادِي مِنْ دُونِي أَوْلِيَاءَ ۚ إِنَّا أَعْتَدْنَا جَهَنَّمَ لِلْكَافِرِينَ نُزُلًا
શું ઇન્કાર કરનારાઓ એવું વિચારે છે કે તેઓ મારા સિવાય મારા બંદાઓને મદદગાર બનાવી લેશે? નિશ્ચિતરૂપે અમે જહન્નમને ઇન્કાર કરનારાઓ માટે મહેમાનગતિ માટે તૈયાર કરી છે.
قُلْ هَلْ نُنَبِّئُكُمْ بِالْأَخْسَرِينَ أَعْمَالًا
કહો, “શું અમે તમને તે લોકો વિશે જણાવીએ, જેઓ પોતાના કાર્યોમાં સૌથી વધારે નુકસાનમાં છે?”
الَّذِينَ ضَلَّ سَعْيُهُمْ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَهُمْ يَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ يُحْسِنُونَ صُنْعًا
“તેઓ તે લોકો છે, જેઓએ દુનિયાના જીવનમાં પોતાની મહેનત ગુમાવી દીધી, અને તેઓ વિચારે છે કે તેઓ સારું કામ કરી રહ્યા છે.”
أُولَٰئِكَ الَّذِينَ كَفَرُوا بِآيَاتِ رَبِّهِمْ وَلِقَائِهِ فَحَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ فَلَا نُقِيمُ لَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَزْنًا
“તેઓ તે લોકો છે, જેમણે પોતાના પાલનહારની નિશાનીઓ અને તેની મુલાકાતનો ઇન્કાર કર્યો, તો તેમનાં કાર્યો બરબાદ થઈ ગયા, અને અમે કયામતના દિવસે તેમને કોઈ વજન નહિ આપીએ.”
ذَٰلِكَ جَزَاؤُهُمْ جَهَنَّمُ بِمَا كَفَرُوا وَاتَّخَذُوا آيَاتِي وَرُسُلِي هُزُوًا
“તેમનો બદલો જહન્નમ છે, કારણ કે તેઓએ ઇન્કાર કર્યો, અને મારી નિશાનીઓ અને મારા રસૂલોની મજાક ઉડાવી.”
إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ كَانَتْ لَهُمْ جَنَّاتُ الْفِرْدَوْسِ نُزُلًا
નિશ્ચિતરૂપે જેઓ ઈમાન લાવ્યા અને સારાં કાર્યો કર્યા, તેમના માટે જન્નતના બગીચાઓ મહેમાનગતિ માટે છે.
خَالِدِينَ فِيهَا لَا يَبْغُونَ عَنْهَا حِوَلًا
તેઓ તેમાં હંમેશાં રહેશે, તેઓ ત્યાંથી બદલવા નહિ ઇચ્છે.
قُلْ لَوْ كَانَ الْبَحْرُ مِدَادًا لِكَلِمَاتِ رَبِّي لَنَفِدَ الْبَحْرُ قَبْلَ أَنْ تَنْفَدَ كَلِمَاتُ رَبِّي وَلَوْ جِئْنَا بِمِثْلِهِ مَدَدًا
કહો, “જો મારા પાલનહારના શબ્દો માટે દરિયો શાહી બની જાય, તો મારા પાલનહારના શબ્દો પૂરા થતાં પહેલાં દરિયો ખતમ થઈ જશે, ભલે અમે તેના જેવો બીજો દરિયો લાવીએ.”
قُلْ إِنَّمَا أَنَا بَشَرٌ مِثْلُكُمْ يُوحَىٰ إِلَيَّ أَنَّمَا إِلَٰهُكُمْ إِلَٰهٌ وَاحِدٌ ۖ فَمَنْ كَانَ يَرْجُو لِقَاءَ رَبِّهِ فَلْيَعْمَلْ عَمَلًا صَالِحًا وَلَا يُشْرِكْ بِعِبَادَةِ رَبِّهِ أَحَدًا
કહો, “હું તમારા જેવો જ એક માણસ છું, મારી તરફ વહી કરવામાં આવે છે કે તમારો ખુદા એક જ ખુદા છે, તો જે પોતાના પાલનહારની મુલાકાતની આશા રાખે છે, તો તેણે સારાં કાર્યો કરવા જોઈએ, અને પોતાના પાલનહારની બંદગીમાં કોઈને ભાગીદાર ન બનાવવો જોઈએ.”

સુરાહ કાહફ Mp3 ડાઉનલોડ

સુરા અલ-કાહફ ઓડિયો

સુરાહ અલ-કાહફ અરબી + ગુજરાતી અનુવાદ ઓડિયો

સુરાહ કાહફ વિડીયો

સુરા અલ-કાહફની રચના

ચાર કથાઓ:

કૂવાની સાથીઓ (આયત 9–26): જે યુવાનો ધર્મ ગુમાવવાની ભયથી ભાગી ગયા હતા અને અલ્લાહની કૃપાથી 309 વર્ષ સુધી ઊંઘમાં રહ્યા.

બે પુરુષો અને બગીચો (આયત 32–44): સંપત્તિ સામે વિનમ્રતાનો ઉપદેશ આપતી એક કથા.

મૂસા (મોશી) અને ખિજર (આયત 60–82): માનવ તર્કથી પરે અલ્હાની હિકમત (દિવ્ય જ્ઞાન) સ્વીકારવાનો પાઠ.

ઝુલ-કરનૈન (આયત 83–98): એક ન્યાયી શાસક, જે યાજૂજ અને માજૂજ સામે અવરોધ ઉભો કરે છે.

સુરા કાહફની વાર્તાઓનું વિભાજન

A. ગૂફાના સાથીઓ

પ્રસંગ: મોનોથેઇઝમ (એક ઈશ્વરની ઉપાસના)માં વિશ્વાસ રાખનારા કેટલાક યુવાનો (ઇસ્લામ પૂર્વ યુગ) ધર્મદ્રોહથી બચવા માટે પલાયન કરે છે અને 309 વર્ષ સુધી એક ગુફામાં સુઈ રહે છે (કુરઆન 18:25).

મુખ્ય આયત:
“જ્યારે યુવાનોએ ગુફામાં શરણ લીધું, તેઓએ કહ્યું, ‘હે અમારા રબ! તારી તરફથી અમારે પર કૃપા વરસાવ અને અમારું કામ સિદ્ધિ સુધી પહોંચાડ.’” (18:10, Sahih International)

પાઠ:

  • કઠિન પરિસ્થિતિઓમાં અલ્લાહ પર ભરોસો રાખવો.
  • પુનરુત્થાન (પુનર્જન્મ) પર વિશ્વાસ.
  • સમય ઉપર અલ્લાહની શક્તિ.

B. બે માણસો અને બગીચો

પ્રસંગ: એક ધનવાન વ્યક્તિ પોતાને મળેલી સંપત્તિનું શ્રેય માત્ર પોતાને જ આપે છે, જ્યારે તેનો વિનમ્ર સાથી તેને અલ્લાહનું સ્મરણ કરાવવા પ્રયત્ન કરે છે. ધનવાનનો બગીચો નષ્ટ થઈ જાય છે (18:32–44).

મુખ્ય આયત:
“અને તેના ફળો નષ્ટ કરવામાં આવ્યા, તેથી તે બગીચા પર ખર્ચેલા પૈસાને લઈને પોતાનો માથું ધબકાવતો હતો, જ્યારે તે સંપૂર્ણપણે નાશ પામેલું હતું…” (18:42).

પાઠ:

  • દુનિયાદારી સંપત્તિ ક્ષણિક છે.
  • આભાર માનવું અને વિનમ્રતા ધરાવવી આવશ્યક છે.

C. મૂસા અને ખિજર

પ્રસંગ: મૂસા (મોશી) ખિજર (એક વિશિષ્ટ અલ્લાહના સેવક) પાસે જ્ઞાન મેળવવા જાય છે. ખિજર કેટલીક અસમજ્યી (હાનિકારક લાગતી) ક્રિયાઓ કરે છે, જેમ કે નાવ તોડી નાખવી, એક બાળકની હત્યા, જે અંતે એક મહાન હિત દર્શાવે છે (18:60–82).

મુખ્ય પાઠ:
“તમે તેને કેવી રીતે સમજી શકશો જેની તમને ખબર નથી?” (18:68)

પાઠ:

  • માનવ તર્ક મર્યાદિત છે.
  • અલ્લાહની યોજના સંપૂર્ણ અને પરફેક્ટ છે.

D. ઝુલ-કરનૈન

પ્રસંગ: એક ન્યાયી શાસક પૂર્વ અને પશ્ચિમ તરફ યાત્રા કરે છે અને પીડિત લોકોની મદદ કરે છે. તે યાજૂજ અને માજૂજ સામે રક્ષણ માટે લોખંડ અને તાંબાનું બેરિયર બનાવે છે, જે ક્યામતના નજીક તોડી નાખવામાં આવશે (18:83–98).

મુખ્ય આયત:
“તે કહ્યું, ‘આ મારો રબ તરફથી એક કૃપા છે, પરંતુ જ્યારે મારા રબનું વચન પૂરું થશે, તે તેને જમીન સમાન કરી દેશે…’” (18:98).

પાઠ:

  • ન્યાયી શાસન.
  • ભવિષ્યની ચુનૌતીઓને પહોંચી વળવા તૈયારી.
  • અલ્લાહ જ અંતિમ નિયંત્રણ રાખે છે.

નિષ્કર્ષ

સૂરહ અલ-કહફ આધુનિક પડકારો જેમ કે ભૌતિકવાદ, અહંકાર અને શંકા સામે એક શાશ્વત માર્ગદર્શિકા بنی રહે છે.

નિયમિત અભ્યાસ ધીરજ અને અલ્લાહ પર નિર્ભરતા વિકસાવવામાં મદદ કરે છે.